Hoe zit het met de kosten die de verdachte aan zijn advocaat strafrecht heeft betaald, als hij wordt vrijgesproken? Kan dat verhaald worden op de overheid? De strafrechtspecialist Maarten Witlox van ons advocatenkantoor in Amsterdam licht toe hoe een vrijspraak na een verdenking van dood door schuld eindigde in een schadeclaim tegen de Staat der Nederlanden.
Slachtoffer ongeval aanrijding
Een bestuurder van een brommer was om het leven gekomen bij een aanrijding. De vraag was of de bestuurder van de andere weggebruiker, die in aanrijding was gekomen met de brommer, door rood licht had gereden. Omdat de nabestaanden van het slachtoffer
- een videofilm hadden getoond
- waaruit blijkt dat er op enig moment door rood licht wordt gereden op deze kruising,
- en hadden geklaagd over de slecht werkende verkeerslichtinstallatie ter plaatse,
werd de werkgever van de bestuurder, betrokken bij dit dodelijk ongeval, door het OM als verdachte aangemerkt.
Verdachte
De Officier van Justitie had ten laste gelegd dat de werkgever
- onvoldoende had ingegrepen,
- onvoldoende maatregelen had genomen,
- naar aanleiding van klachten over de werking van deze verkeerslichtinstallatie
en op deze wijze strafrechtelijk aansprakelijk zou zijn voor de dood van de bestuurder van de brommer bij dit ongeval.
Deskundigen
Alle betrokkenen partijen zijn in raadkamer van de rechtbank te Amsterdam gehoord naar aanleiding van de vordering van de Officier van Justitie. Onze strafrecht advocaat heeft allereerst betoogd dat het Openbaar Ministerie niet ontvankelijk moest worden verklaard, omdat zij de termijn voor vervolging had laten verlopen. Bij beschikking van diezelfde datum heeft de Officier van Justitie, in strijd met hetgeen de verdediging van de werkgever heeft betoogd, toch een nieuwe termijn voor vervolging gekregen van de rechtbank.
Getuigen
Bij de Rechter-Commissaris zijn in het kader van het gerechtelijk vooronderzoek, op verzoek van de raadsman vele getuigen gehoord. Er werden op verzoek van de verdediging ook deskundigen ingeschakeld die rapporteerden over de verkeersinstallatie.
Vrijspraak
Uiteindelijk is de strafzaak inhoudelijk behandeld bij de meervoudige strafkamer van de Rechtbank te Amsterdam. Bij vonnis van 30 december 2015 werd de werkgever vrijgesproken door de Rechtbank te Amsterdam.
Strafrechtelijk verwijtbaar
De rechtbank overwoog dat niet was komen vast te staan dat de werkgever op enige wijze strafrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld.
Er was wel komen vast te staan dat de verkeerslichtinstallatie niet altijd even goed functioneerde. Niet is komen vast te staan dat deze verkeerslichtinstallatie op het moment van het dodelijk ongeval niet goed functioneerde. Sterker nog: er is door deskundigen gerapporteerd dat er op dat moment geen storingen waren in de verkeerslichtinstallatie. Ook kon niet worden vastgesteld wie er door het rode stoplicht is gereden. Tevens is niet gebleken dat de client van mr. Witlox onvoldoende informatie zou hebben verstrekt, danwel onvoldoende maatregelen zou hebben genomen met betrekking tot de storingen.
Bijzonder is in deze zaak was dat het tonen van een film waarbij door rood gereden wordt, terwijl de andere richting groen heeft, grote impact heeft op de kijker, ook als dit een rechter is. Mr Witlox heeft altijd betoogd dat zijn cliente ten onrechte als verdachte is gezien. Uiteindelijk is dat ook in deze rechtzaak komen vast te staan.
Schadevergoeding van kosten in het strafrecht
Een gevolg van deze vrijspraak is geweest dat de werkgever schadevergoeding kon vragen van alle gemaakte kosten. Op deze wijze is het wel een dure les geworden voor de staat, want de kosten van enkele tienduizenden euro’s moesten integraal worden vergoed.